Prime Esas Kazanç Nedir, Brüt Ücret midir ?

0 1.597

Prime esas kazanç terimini çalışma hayatında olan herkes en az bir kere duymuş ve ne olduğunu merak etmiştir. Hem işverenler hem de sigortalı çalışanlar açısından önem arz eden aylık prime esas brüt kazanç çalışanların kıdem tazminatı, rapor parası hesaplaması ve emekli maaşı hesaplaması konusundaki en önemli unsurlardan birisidir. Bu yazımızda prim esas kazanç nedir ile birlikte SGK Tescil ve Hizmet Dökümünde yer alan prime esas kazanç basamak değeri ek gösterge nedir gibi sorularınızın da ayrıntılı cevabını bulabilirsiniz.

Prime esas kazanç ne demek ?

Öncelikle pek nedir sorusunun cevabı ile başlayalım. Çalışanlara ödenecek net maaş brüt ücretleri üzerinden yatar. Bu brüt ücret aynı zamanda çalışanın sgk prime esas kazanç tutarıdır. Tüm prime esas kazanç/basamak değeri/ek gösterge hesaplaması çalışanın brüt kazancı üzerinden yapılır. Bu tutar üzerinden çalışandan SGK primi, işsizlik primi, gelir vergisi, damga vergisi gibi kesintiler yapılarak net maaş hesaplanır. Emeklilikte ise bu kazancın tamamı emekli maaşı hesabında dikkate alınır.

Sgk basamak değeri nedir ?

Pek basamak değeri 4b eski adı ile bağkurlular için geçerli olan bir husustur. 01 Ekim 2008 tarihinden önce yani 5510 Sayılı SGK Kanunu’nun yürürlülük tarihinden önce bağkurlular prim ödemelerini basamak değeri üzerinden yapmaktaydılar. 01 Ekim 2008 tarihinden önceki bağkur hizmetlerinde basamak değeri görünür. Ancak bu tarih sonrasında bu düzenleme kaldırılmış olduğundan artık prim ödemeleri asgari ve azami tutarlar arasında kişinin kendi belirlediği tutarlar üzerinden ödenebilmekte. Basamak değeri esas alınarak güncel  bağkur primlerine bağkur primi ne kadar sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

pek/ bsmk dğr/ ek gösterge nedir ?

Pek ve basamak değerinin ne olduğuna yukarıda değindik. SGK tescil ve hizmet dökümünde yer alan Ek gösterge emekli sandığı kapsamındaki devlet memurları için geçerli olan bir unsurdur. Burada memurların prime dahil edilen ek gösterge tutarları görüntülenir.

Prime esas kazançlar nelerdir ?

Bazı kazançlar sigorta prime esas kazanca dahil edilirken bazıları ise dahil edilmez. 4a hizmet dökümü brüt maaşa dahil edilen ve edilmeyen kazançlar aşağıdaki tabloda verilmiştir.

PRİME TABİ OLAN VE OLMAYAN KAZANÇLARPRİME TABİ (+) /PRİME TABİ DEĞİL (-)HANGİ AYDA PRİME TABİ TUTULDUĞU
  1- Ücret
     Ödeme şekil ve zamanına göre ücret çeşitleri
a) Zaman birimine göre ücret+Hak Edilen Ay
* Fazla çalışma / mesai ücreti+Hak Edilen Ay
* Cumartesi günü ücreti+Hak Edilen Ay
* Hafta tatili ücreti+Hak Edilen Ay
* Ulusal Bayram-Genel tatil ücreti+Hak Edilen Ay
* Yıllık izin ücreti+Hak Edilen Ay
b) İşbirimi esasına göre ücret+Hak Edilen Ay
* Yüzde usulüyle alınan ücret+Hak Edilen Ay
* Profesyonel futbolcuya ödenen ücret+Hak Edilen Ay
* Transfer ücreti+Hak Edilen Ay
* Transfer verimi ücreti+Hak Edilen Ay
c) Götürü ücret+Hak Edilen Ay
d) Belirsiz zaman ve miktar üzerinden ödenen ücret+Hak Edilen Ay
* Hazırlama ücreti+Hak Edilen Ay
* Tamamlama ücreti+Hak Edilen Ay
* Temizleme ücreti+Hak Edilen Ay
* Kardan hisse şeklinde ödenen ücret+Hak Edilen Ay
* Komisyon ücreti+Hak Edilen Ay
e) Zam ve Tazminatlar+Hak Edilen Ay
* Bakım tazminatı+Hak Edilen Ay
* Vardiya tazminatı+Hak Edilen Ay
* Ağır vasıta tazminatı+Hak Edilen Ay
* İş güçlüğü tazminatı+Hak Edilen Ay
* Yıpranma tazminatı+Hak Edilen Ay
* Özel hizmet tazminatı+Hak Edilen Ay
* Yabancı dil tazminatı+Hak Edilen Ay
* İmza zorunluluğu tazminatı+Hak Edilen Ay
* Makam tazminatı+Hak Edilen Ay
* Uçuş tazminatı+Hak Edilen Ay
* Arazi zammı+Hak Edilen Ay
* İş riski zammı+Hak Edilen Ay
* Eleman teminindeki güçlük zammı, kıdem zammı+Hak Edilen Ay
f)  Hakkı huzurlar (toplantı parası)+Hak Edilen Ay
h) Sigortalılara istirahatlı iken ödenen ücretler+Hak Edilen Ay
ı)  Avukatlık vekâlet ücreti+Hak Edilen Ay
  2-  Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak
* Tabii afet yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen kira yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen giyecek yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen yakacak yardımı+Ödendiği Ay
* Askerlik yardımı+Ödendiği Ay
* Sünnet yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen taşıt yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen ısıtma yardımı+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen elbise dikiş bedeli+Ödendiği Ay
* Nakit ödenen ayakkabı bedeli+Ödendiği Ay
* Yılbaşı parası+Ödendiği Ay
* Kreş parası+Ödendiği Ay
* Bayram harçlığı+Ödendiği Ay
* İzin harçlığı+Ödendiği Ay
* Bayram ikramiyesi+Ödendiği Ay
* Yılbaşı ikramiyesi+Ödendiği Ay
* 6772 Sayılı Kanun gereğince ödenen ikramiye+Ödendiği Ay
* 6772 sayılı Kanun gereğince Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak ödenen ikramiye+Ödendiği Ay
* 2448 sayılı Kanun gereğince ödenen ikramiye+Ödendiği Ay
* Jübile ikramiyesi+Ödendiği Ay
* Çocuk zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşan tutarı)+Ödendiği Ay
* Aile zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşan tutarı)+Ödendiği Ay
* Yemek zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşan tutarı)+Ödendiği Ay
* İşverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin %30’unu geçen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı tutarları+Ödendiği Ay
 3- Sigorta primine tabi tutulmayacak kazançlar
a) Ayni yardımlar
b) Ölüm, doğum ve evlenme yardımı
c) Görev yollukları
d) Seyyar görev tazminatı
e) Kıdem tazminatı
f) İş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki
    toplu ödemeler
g) Keşif ücreti
h) İhbar tazminatı
I) Kasa tazminatı
i) Çocuk zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşmayan tutarı)
j) Aile zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşmayan tutarı)
k) Yemek zammı (Kurumca sigorta priminden istisna edilen tutarı aşmayan tutarı)
l) İşverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin %30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı tutarları

Prime esas kazanç brüt ücret midir ?

Evet aynı zamanda bu kazanç brüt ücretinizdir. Asgari ücretli çalışanlar için brüt asgari ücret iken kazancı yüksekten ödenenler için ise en yüksek tutar brüt asgari ücretin 7,5 katı olabilmektedir.

Prime esas kazanç ne işe yarar ?

İşverenler açısından tazminat hesaplaması, ihbar tazminatı, yıllık izin ödeme hesaplaması gibi hususlarda önem arz eden prime esas kazanç en çok çalışanlar için önemlidir. Nedeni ise oldukça basittir. Bu kazanç üzerinden kişilerin emekli maaşı hesaplanır. Dolayısıyla emeklilikte en önemli unsurlardan birisidir. Emekli maaşını nasıl etkilediği aşağıda ayrıca ayrıntılı anlatılmıştır.

Prime esas kazanç yüksek olursa ne olur ?

Kazanç tutarı için belirlenen asgari tutar brüt asgari ücrettir. En yüksek p.e.k ise brüt asgari ücretin 7,5 katı olabilir. Kazancı SGK tavanını geçen kişilerin tavanı aşan kısımları emekli aylığı hesaplamasında dikkate alınmaz. Ayrıca bu kişiler Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yaparak fazla ödenen kısımların iadesini de talep edebilmekte.

Prim ve prime esas kazanç arasındaki fark nedir ?

Prim, prime esas kazanç üzerinden ödenir. Dolayısıyla sigorta primi ile prime esas kazanç aynı şey değildir. Sigorta primi brüt kazancın %37,5’i üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenir. Sigortalının teşvikten yararlanma durumuna ve işveren teşviklerine göre ödenecek prim oranı %17’ye kadar düşebilmektedir. Güncel asgari ücret sigorta primi tutarlarına 30 günlük sigorta primi ne kadar sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

Prime esas kazanç neden düşer ?

En düşük kazanç tutarı brüt asgari ücret kadar olabilir. Daha altında zaten işverenler isteseler de bildirim yapamazlar. Bunun dışında kazancın düşmesi tamamen işverenle ilgili bir durumdur. Yukarıda kazanca dahil edilen kazançlar ve edilmeyen kazançlar belirtilmiştir. Örneğin ikramiye ödenen aylarda ikramiyenin bir kısmı da kazanca dahil edildiğinde kazanç yükselir. Ama ödenmeyen aylarda ise düşer. Yani bu size ödenen ödenekler ve işverene bağlı bir durumdur.

Prime esas kazanç emekli maaşı hesaplaması nasıl yapılır ?

Kazanç üzerinden emekli maaşı hesaplaması biraz karışıktır ve dönem dönem bu kazancın ne kadarı üzerinden emekli maaşı bağlanacağı farklılık göstermektedir. Yürürlükteki 5510 Sayılı Kanuna göre 01.10.2008 tarihinden sonraki kazançlarda emekli maaşı hesaplaması için;

  • Öncelikle her yıl için bildirilen toplam kazanç o yıl için belirlenen güncelleme kat sayısı ile güncellenir.
  • Güncelleme kat sayısı ile güncellenen kazançlar toplam prim gün sayısına bölünerek ortalama emekliliğe esas kazanç hesaplanır.
  • Bulunan ortalama kazanç üzerinden ise %40 oranında emekli maaşı bağlanır.

Tüm bu bilgiler ışında emekli olmanız durumunda alabileceğiniz emekli maaşını hesaplamak için Bugün Emekli Olsam Ne Kadar Alırım sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Asgari ücret prime esas kazanç ne kadar ?

Asgari ücret için taban ve tavan tutarları her yıl asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenerek yürürlüğe girer. Çalışanlar için aylık brüt kazancın asgari tutarı belirlenen bu tutardan az olamazken en yüksek tutar da yine belirlenen bu tutarın 7,5 katından fazla olamaz. Bu bilgiler ışında güncel asgari ücret brüt taban ve tavan tutarları için brüt asgari ücret ne kadar sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

İşten ayrılış bildirgesinde prime esas kazanç nedir ?

Sigortalılar için işten çıkış bildirgesinin en geç işten çıkış tarihinden itibaren 10 gün içerisinde verilmesi gerekmektedir. Çıkış verilebilmesi için işten ayrılış verilirken kazanç, gün bilgisi ve eksik gün bilgilerinin hem eksiksiz girilmesi hem de sigortalının aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen kazanç ve gün bilgileri ile uyumlu olması gerekmektedir. Ay içerisinde çıkış yapılan çalışan için bu kısımda günlük brüt kazancı çalışmış olduğu gün ile çarparak buraya kazancı o şekilde yazmanız gerekmektedir.

Prime esas kazanç kıdem tazminatını nasıl etkiler ?

Tazminatta hesaplama brüt ücret esas alınarak yapılır. Kıdem tazminatı için tavan belirlenmiştir ve bir tam yıllık çalışma için ödenecek tazminat tutarı belirlenen bu tavanı geçememektedir. Brüt ücret üzerinden hesaplama yapmak için hemen kıdem tazminatı hesaplama sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

 

Sitemize abone olarak en yeni bilgilere ücretsiz olarak erişebilirsiniz.

Cevap Gönder

E-posta adresiniz yorumunuzda yayınlanmayacaktır.

Sitemizi en iyi şekilde kullanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır. Sitemize giriş yaparak çerez kullanımını kabul etmiş sayılmaktasınız. TamamDetaylı bilgi için tıklayınız.